Vorige maand kocht ik zeven keer een appel bij de Super in de Kashmirstraat.

Telkens wachtte ik tot er een lange rij stond bij kassa 1. Meestal werkt daar de Oogverblindende Godin-zelve, zij die uit het verre Shrinagar komt, alwaar de heilige stenen wenen van geluk omdat zij hen met haar rinkelende, blote voeten streelt.

Amandelvormig zijn haar ontvankelijke ogen, waarin mijn geest verdrinkt. Volmaakt gevormd is de weergaloze gouden tempel van haar zuivere, symmetrische gezicht, ovaal en zonder onhebbelijkheid.

Haar mond heeft het zachtst denkbare roze van een heel schuchtere roos. Als zij lacht ontsnappen zeldzame, kleine witte duifjes even uit haar keel.

Terwijl zij kijkt en telt en tikt (o nageltjes van parelmoer, wat heeft haar moeder haar allemaal geleerd!) en peinzend aan het eind om “zegels?” vraagt, doet het langzaam tergen van haar ranke hals (hoe kwetsbaar is de grazende ree) mij huiveren, verlegen.

Sprakeloos, ontdaan van wil of strijdbaarheid, geef ik haar klungelend, hoofdschuddend op de wijze van die uit Utar Pradesh (geen ja, maar ook tegelijk geen nee), mijn niemandallerige cash.

 

“Allow me, madame, to catch my breath afore I use it all to praise thee”. (Marlowe)

Half-oude, onbemerkt ingelopen schoenen, daar hou ik van, die zitten nog jaren lekker. En vaak gewassen hemden, (ze moeten wel niet rafelen, want dat is slordig, zegt Iny), die voelen als een vertrouwd, gezellig tweede huis. Je eerste huis, voor wie ‘t nog niet wist, is natuurlijk je vel (dat weet elke architect). Maar ook niet te versmaden zijn nette, door tevreden lijven voorgevormde broeken. En een anoniem, met liefde gebreeën (of gebreid, nee, liever gebreeën) vest, waarvan de rits het zo nu en dan best eens mag laten afweten, draag ik met veel genoegen tot er flinke gaten in vallen, of tot mijn vrouw (de mooiste van minstens heel Amsterdam en ver daarbuiten, dat weet iedereen) op een onbewaakt ogenblik het vod tegen het licht houdend, verontwaardigd uitroept: Kristenezielen! Rob!!! Waarvan ik inmiddels feilloos de portée begrijp: Jongen! Laat toch naar je kijken. DIT kan ècht niet meer.

Soms sputtermompel ik wat terug over “nog dragen op ‘t atelier”, “voor in de tuin”, of zoiets, wat niet helpt, daar zij mij ondertussen kent als de spreekwoordelijke broekzak en weet dat ik maar wat uit m’n nek lul.

Is niet erg. Zij doet toch niets liever dan voor zichzelf en voor mij en bofkonten nà aan heur hart, kleren zoeken in vreemd geurende tweedehandskledingzaakjes en de sjiekere kringloopwinkels (waar je, zo heb ik ondervonden, tegenwoordig het beste boeken scoort ). En zonder appel of ei, ja, voor kapitalistisch weinig geld, zit je te blitzen op de eerste rij. (Rijm hier onbedoeld).

De uitzonderlijke fijnbesnaardheid van het exotisch en vaak internationaal geschoolde personeel in deze alternatieve cultuurpaleizen, personeel dat nooit verlegen zit om een kwinkslag of een adremmiteit, maakt van het kringloopbezoek een educatief-culturele belevenis. Gelukkig: de paradijsvogel leeft! (A.L.Snijders zij geprezen)

Had ik in het begin nog enige schroom omtrent gezondheid, karakter, afkomst of beroep van de vorige eigenaren, nu heb ik eelt op mijn ziel gekweekt, wat dat betreft. Ik loop rustig rond  in prachtige, gedistingeerde dodemanshemden en oorspronkelijk onbetaalbare colberts uit London en Shanghai.

Dat ik weleens de voortijdige afdankertjes zou kunnen dragen van perfide bankdirecteuren, beursfraudeurs of ander VVD-stemmend gespuis, het deert me niet meer. Want tenslotte blijft  niets eeuwig heel en hergebruik is aller voordeel. (Sapperloot! Alweer een onbedoeld rijm! Sinterklaas?).

Gevonden, Kringloop Willemien, te Weert, een zelfwerk-spreukentegeltje met mooi gepenseelde tekst: Als het regent in September valt Kerstmis in December. (Hou OP!)

Beeldend kunstenaars de naam waardig lopen met hun hoofd in de wolken en hun ogen naar de grond gericht. Zo kon het mij ontgaan laatst, hybris impliciet), toen ik een kaart moest posten op de Oosterparklaan, dat het al jaren dichtgespijkerde callcenter naast het postkantoor, in de steigers stond: het werd verbouwd. Tot theecafé, om maar een eufemisme te noemen.

De engelse dichter Wordsworth, zag er totaal geen been in om tijdens verblijf in zij geliefde, veel bezongen Lake District (midden Engeland) regelmatig 12mijl te lopen naar de dichtsbijzijnde herberg met een Royal Mail loket. Daar gaf hij dan zijn brief af, dronk een “pint o’ bitter” en liep weer naar huis. Onderweg vond hij eigenhandig de Romantiek uit, waar wij, volgens sommige zeer slimme denkers, nog steeds niet helemaal “uit” zijn.

Op mijn terugweg geen romantische gedachten, wel zag ik tussen de pijpen van de steigers door, naast de half gesloopte entree van het door gsm-geweld gesneuvelde center een gebroken reclamebord waarop in vette letters nog net  EAR te lezen was. Melancholie overkwam mij en ik ‘trok’ een foto (wat is het vlaams toch mooi nederlands).

Ik treuzelde  een beetje, want ik wilde het goed doen, op een kunstwaardige manier.

Fout, fout, FOUT! (Ars celare artem, weet je dat nou nog niet? Het kunstige moet verborgen; mag nooit opvallen) (cést le truc qui fait la musique). Een kale, gezette man met  rood, zweetdruipend hoofd kwam, snor in de aanslag, uit de donkere krochten van het voormalig center gesteggeld en riep: “Hey, hey! Whatta jij doen!” Ik stopte en liet hem op mijn camera de foto zien en ik zei erbij: “Kijk, hier staat OOR. Dat vond ik leuk”. De opgewonde man keek ongelovig naar de foto, snapte er geen jota* van. “NAAAI”, zei hij. “Ish maijn café. Jij maggie niet fotografier. Mis kien jij gemeinte? En dann wat!!!!”

In een fractie van een seconde ontbrande bij mij de heilige woede. Als een braambos in lichterlaaie, stond ik. Ik zou toch godnondeknettersodeju zeker ZELF weten wat ik ging fotograferen of niet! Wat dacht de eikel wel! Ben geen kiekjesmaker! En we leven in een vrij land, nog steeds, bekrompen hufter!

Zeggen deed ik natuurlijk niets van dit alles. Ik maakte dat ik weg kwam. Heb wel verontwaardigd, luid geschamperd: “Neenéééhh. Zó gaat dat hier niet. I shoot what I want!” (wat ik dáár nou weer mee bedoelde, mag Joost weten.)

 

* jota:  (Grieks) kleinste letter v/hun alfabet, (Jiddisch) aanwijsstokje gebruikt in de bar mitswa-ceremonie bij het lezen van hun tora. Net als bij de koran lees je in de joodse bijbel het Onaanraakbare Woord Gods van rechts naar links. Op je dertiende, ongeveer, bewijs je daarmee je manwording, want je kunt lezen wat Geschreven staat.

In het Filosofie Magazine, waarop ik maar weer een abonnement genomen heb (dat bezuinigen van mij is toch een hopeloze zaak), staat een stukje genaamd DOBBEREN. Marike van B verteld daarin dat haar echte leven pas begonnen is na het verbreken van haar 11 jaar durende relatie. De ultieme bevestiging vond zij tijdens een kanovakantie in Scandinavië, varend op een stil eindeloos meer onder een helder blauwe lucht, langs magistrale bomen. Zij voelde zich ineens gelukkig en compleet.

Dat raakte mij. Als het erop aan komt, gaat niets boven roerloos drijven op stil water, in een bootje onder het oog van de maan, of gewoon, zoals je vader het voor deed, op je rug, rustig ademend, de armen gespreid, met het prachtige geluid van liefspelende kinderen op de achtergrond. Daar krijg je, waar ter wereld ook, subiet filosofische gedachten van, diepere gewaarwordingen, intens besef van tijdelijkheid en zelfs geloof in de reddende werking van het toeval.

Lot noch gebod hebben er iets mee van doen. Want pijn en genot kunnen goed naast elkaar, net als verdriet en geluk, of plezier en melancholie. En wat te denken van rouw en liefde! (daar weten wij alles van). Zo dié elkaar niet reeds natuurlijk opvolgen, zijn ze toch dikwijls oorzaak van dezelfde tranen.

In chinese kunst zie je vaak het beeld van de eenzame voerman, onderworpen aan een magistrale, hem overweldigende natuur. Een paar duizend jaar al vertegenwoordigt dat beeld  de menselijke nietigheid: Een mens is niet meer dan een pluisje op de kraag van het universum, overgeleverd aan de willekeur van Kosmische Wind. Maar tegelijkertijd is die solitaire stuurman ook symbool voor de, in die cultuur hooggewaardeerde en bewonderde, deugd van bescheidenheid, van deemoed. Het simpele bootje of bamboevlot, varend op de onmetelijke spiegel van de ziel, heeft daarom nooit een zeil, want dat is van oudsher een teken van luxe en overvloed.

Het IKje in de nrc van 16 maart ging over zwemdiploma’s, of, beter gezegd, over idiote muggenzifterij in de zwem-instructiewereld. (7 (ZEVEN!)jarige Marieke kreeg na een uur lang gekleed “af”zwemmen tóch geen  diploma omdat ze onder haar T-shirt het voorgeschreven hemdje niet aan had, dat zat nog in haar tas. Godverdegodverdegodvernogaantoe, de opa in mij wil een badmeester van zijn ingewanden ontdoen.)

Herinnering: s’Morgens half zeven, stikdonker, midden in de winter. Half in slaap bij Ma achterop de fiets naar het Sportfondsenbad op Kralingen. Het was, zeker door sneeuw en hagel, van Overschie uit, een pokke eind. Maar het moest, want we hadden een boot; daar gingen we in de zomer mee varen en ik kon nog niet zwemmen, dus het moest. En zou.

In het Sportfondsenbad waren veel grote jongens die niets liever deden dan vlak naast je in het water springen totdat je verzoop. Op een keer was het zo erg dat de badmeester mij met zijn lange witgeverfde stok met ijzeren haak naar de kant moest sleuren. De schaamte! Waarna ik niet meer verder dan een armlengte van de kant af durfde. Zwemles werd een marteling. Mijn moeder zegt dat ik vanaf dat moment elke avond huilde bij het naar bed gaan.  De mens lijdt het meest aan de pijnen die hij vreest.

Aan het eind van de les mochten we tien minuten “vrij” zwemmen, dwz met kurken om konden we “in het diepe” bij de duikplanken spelen. Wat spannend was en opwindend tegelijk. Op een keer, ik had net van de laagste plank gesprongen, zwom ik naar het trappetje aan de kant en Ma riep plotseling: “Goedzo, Robby!”, heel hard. Ik bleek mijn kurken kwijt te zijn. Ik had dus zonder reddingsvest een meter of tien gezwommen. De daaropvolgende les zei Ma aan het eind: “Zwem eens een lengte op en neer”. Toen ik dat gedaan had, zei ze: “Nou nog ‘n keer”. Ik was wel moe , maar ik deed het want mijn moeder vond dat ik ‘t kon en van mijn moeder mocht ik geen verwend jongetje worden. “Flink zijn hoor! Je ben toch ‘n knul, of niet soms!” Afgepeigerd klom ik uit het water. Ma wreef me droog met een handdoek waar iedereen bij stond! En ze zei zachtjes: “Sieso, JIJ kan ZWEMMEN!! En hier komen we nooit meer terug.” Achterop de fiets werd ik helemaal warm van binnen en ik kon wel janken van geluk en opluchting, maar dat deed ik natuurlijk niet.